لولیتا نوعی از استایل است که در دنیای مد امروز، بسیار نام آشنا نیز می باشد. اگر بخواهیم یک سری از ویژگی های منحصر به فرد آن را بیان کنیم، در مرحله اول، فانتزی بودن آن خیلی به چشم می آید، بطور کلی فانتزی بودن این استایل، می تواند ویژگی خاصی باشد که آن را از سایر استایل ها متمایز نموده. مانند بسیاری دیگر از استایل ها، لولیتا نیز صرفا به نوع پوشش بر نمی گردد. و بسیاری از ویژگی های ظاهری دیگری همچون نوع آرایش کردن، رنگ مو و حتی استفاده از آیتمهای دیگر همچون جواهرات را نیز در بر میگیرد.
در نگاه اول، استایل لولیتا، شما را به یاد شخصیت های کارتونی، بخصوص شخصیت های کارتون های دخترانه ژاپنی و حتی کمپانی والت دیزنی خواهد انداخت. هارمونی خاصی از کنار هم قرار گرفتن رنگ ها، پوششی بانمک، موهایی فانتزی، همه و همه شما را بیشتر به یاد عروسک ها می اندازد. عروسک هایی دخترانه، با دامنی رنگی، کفشی پاشنه بلند، یک کلاه فانتزی بر سر و موهایی رنگ شده و بلند. اکثر دامن هایی که در این استایل مورد استفاده قرار می گیرد، دارای یک اسکلت درونی می باشند. که باعث می شوند، دامن دارای یک شکل بخصوص، و در بیانی دقیق تر، دارای حجم باشد. دامنهای شکل دار و حجیم، در کارتون سیندرلا، در سبک لولیتا نیز از نوع مشابه به این دامنها است.
استایل لولیتا در کارتون ها دخترانه ژاپنی رواج دارد این نوع دامن ها را نیز بیشتر در کارتون های قدیمی غربی همچون سیندرلا دیده ایم. این دامن ها، از جمله لباس های رسمی زنان غرب در گذشته بوده اند که بیشتر برای مراسم رسمی و مهم از آن ها استفاده می کردند. به همین دلیل است که که عمده تأثیر بر روی این استایل را بیشتر از زادگاهش یعنی ژاپن را باید از جانب فرهنگ غرب دانست.
تاریخچه فرهنگی این استایل
اولین نکته در مورد تاریخچه این نوع از استایل، به اصالت ژاپنی آن برمیگردد. با اینکه بسیاری این طرح را ژاپنی می دانند، اما واقعا، آیا این استایل، شباهتی با پوشش سنتی زنان ژاپنی و یا فرهنگ و سنت ژاپن دارد که بتوان آن را به این ناحیه نسبت داد؟ مطلقا خیر. شاید بتوان لولیتا را از هم بر کنش دو فرهنگ ژاپنی و غربی، با تمایلی بیشتر به فرهنگ غرب، ولی از نظر جغرافیایی در ژاپن به شمار آورد. در میان کشورهای غربی نیز، بطور ویژه میتوان تاثیر فرهنگ پوششی مردمان آنگلاساکسون در کشور انگلستان را متذکر شد. اگر نگاهی نیز به پوشش قدیم مردم انگلستان بیندازید، نقش بسزای این تاثیر را بخصوص در نوع کلاه، دامن ، ساق و حتی کفش پاشنه بلند، مشاهده خواهید کرد. از آنجایی که استعمار پیر انگلستان در ژاپن نیز حضور داشته است و از این طریق مقداری از فرهنگ خود را در آن نقطه از جهان غالب نموده، منطقی بنظر میآید که لولیتا را بر هم کنش دو فرهنگ، انگلیسی و ژاپنی بر یکدیگر بدانیم. اگر از جانب اسکلت بندی کلی، نوع پوشش و لباس مورد استفاده، بخواهیم به این استایل نگاهی بیندازیم، فرهنگ پوششی زنان انگلستان، و اگر از منظر احساسات بکار گرفته شده در این استایل، به آن بنگریم، فرهنگ ژاپنی خودنمایی خواهد کرد. استایل لولیتا، تا حد زیادی از پوشش سنتی مردمان انگلستان، تأثیر گرفته است.
مسیر بوجود آمدن استایل لولیتا اگر بخواهیم تخصصی تر به ریشه این نوع از استایل بپردازیم باید برگردیم به قرن بیستم میلادی و کشور ژاپن. در اوایل دهه ۱۹۷۰ در کشور ژاپن، فرهنگی بوجود آمده بود که علاقه و تأکید زیادی بر روی ویژگی های بچگانه و بانمک یا در اصطلاحی کاملتر cute داشت. و این ویژگی ها، بیشتر مورد علاقه مردم قرار میگرفت. در همان دهه و کمی بعد تر، در این کشور، جریانی تحت عنوان Otome-kei بوجود آمد و پوششی جدید را معرفی نمود، واژه «اُتومه» در این جنبش، در زبان ژاپنی به معنای دوشیزه م یباشد. این پوشش را می توان تقریبا پوشش قدیمی زنان انگلستان دانست، یعنی تقریبا استایل لولیتا، البته مقداری سنگین تر. بعدها شرکتی، در صدد ترکیب این دو فرهنگ برآمد، یعنی Otome-kei را با آن فرهنگ مردم ژاپن که تأکید بر بچگانه و بامزه بودن داشت، در هم آمیخت. و نتیجه، استایل doll-kei شد، که میتوان آن را جد لولیتا دانست. اما از چه زمان واژه لولیتا رواج پیدا کرد، همه چیز برمیگردد به سال ۱۹۸۷، یک مجله که در زمینه مد و استایل، کار میکرد، این نام را به کار برد و از آن روز، این نام به این نوع از استایل تعلق گرفت، به همین راحتی. انواع استایل لولیتا البته این استایل، انواع مختلفی دارد که بیشتر بر اساس رنگ ها تقسیم بندی می شوند.
Gothic Lolita
در این نوع از استایل، برخلاف نوع sweet، از رنگ های تاریک و افسرده استفاده می شود. و مقداری نسبت به دیگر انواع لولیتا سنگین تر و در بیانی بهتر دلگیرتر می باشد. رنگ مشکی، پس زمینه اصلی این استایل است. اما نوع کلاسیک هم در استایل لولیتا وجود دارد،
Classic Lolita
این استایل، بیشتر ذهن را به سمت پوشش سنتی زنان انگلستان می کشاند. از فاننتزی های کمتری در این نوع استایل استفاده می شود. وجود رنگ های خنثی از مشخصه های اصلی این نوع از استایل است که به آن وجهه کلاسیک داده است. علاوه بر رنگ ها، در نوع کلاسیک، مدل کلاه، کفش و دامن نیز کمی متفاوت است و مقداری از فانتزی بودن خود را از دست داده است و به دنیای واقع نزدیک تر شده است.
مشتریان و میزان محبوبیت و دسترسی از انواع لولیتا که بگذریم، همین وجه فانتزیای که این سبک دارد باعث شده است مشتریان مخصوص به خود را داشته باشد. و بیشتر هم در کشور ژاپن مورد پسند است. بنابراین باید در نظر داشت که تعداد کمتری از کمپانی ها دست به سرمایه گذاری بر روی یک چنین استایلی می زنند. و قاعدتا نیز تعداد محصولات تولید شده در این استایل، زیاد نمی باشد و در سطح جهان کمیاب هستند.
هدف از حرکت به سمت لولیتا چه بود از لولیتا به عنوان یک حرکت ضد اجتماعی یاد می شود. این حرکت برای مقابله با آنچه که از سوی جوانان ژاپن به عنوان اختناق سنتی یاد می شد شکل گرفت. می توان به نوعی آن را یک انقلاب فرهنگی از سوی جوانان آن کشور نیز نامید. که قصد داشت جامعه سنتی ژاپن را که از لحاظ پوشش و فرهنگ به سمت یک جامعه به اصطلاح خود مدرن، یا همان غربی، بکشاند. این نکته حائز اهمیت می باشد که این اتفاقات در ژاپن، تقریبا با انقلاب جنسی رخ داده در ایالات متحده به رهبری کینزی همزمان می باشد. البته در مقابل این حرکت نیز مخالفانی وجود داشتند که این جنبش را، حرکت به سمت از خود بیگانگی فرهنگی و همچنین بی بند و باری جنسی، می دانستند، البته که این اتفاق نیز تا حدودی افتاد. و با نگاهی به آمار نیز می توان به این مهم دست یافت. که پس از این دوران، آمار خودکشی، تجاوز، افسردگی و بی بندوباری جنسی در ژاپن افزایش یافته است.